Aan het woord is Fleur Helmig, de Nederlandse directrice van Maison Cailler, het chocolade museum in Broc, Gruyère, waarmee ze wil zeggen, dat zij een leuke baan heeft, hetgeen overigens tijdens het gesprek steeds duidelijker wordt. ‘Schoggi’ betekent chocolade in het Schwyzerdütsch, maar in Zwitserland wordt het gebruikt om een gevoel van welbevinden aan te duiden. En is dit niet immers De eigenschap van chocolade!
We worden door haar in het museum op een gewone doordeweekse dag allerhartelijkst ontvangen. Het is er druk. Een aantal groepen wacht om binnengelaten te worden: 400.000 bezoekers per jaar voor covid in 2019! Het museum is slechts twee dagen per jaar dicht!
Fleur begint ons gesprek met een paar interessante weetjes; ‘Cailler is in 1819 opgericht en daarmee het oudste nog bestaande chocolademerk van Zwitserland en werd in 1929 overgenomen door Nestlé. In 1875 vindt de schoonzoon van de oprichter Daniel Peter, de melkchocolade uit.
De suiker die gebruikt wordt komt uit Zwitserland en de melk van de koeien in de buurt van de fabriek, die in de zomer grazen op een bepaalde hoogte. ‘Wij gebruiken ook geen melkpoeder, maar echte alpenmelk, die aan bepaalde voorwaarden moet voldoen, waaronder bijvoorbeeld de hoogte van de alpenweiden waarop de koeien in de zomer moeten grazen’, aldus Fleur.
Cailler is vooral bekend om zijn melkchocolade repen al dan niet met hazelnoten, en pralines, waarvan de bekendste soorten: Femina, Frigor en Ambassador. ‘De pure chocolade wordt in Zwitserland aangeduid met de term: ‘‘crémant’ om aan te geven, men denkt dat Cailler hiermee is begonnen, dat er iets romigs in de pure chocola zit’, zegt Fleur met een knipoog.
In het hoogseizoen telt het museum 60 personeelsleden, in het laagseizoen ongeveer 45. ‘Het is een eclectisch team, met diverse achtergronden en meer dan 20 nationaliteiten en talen’. Er komt een Chinese werkneemster naar ons toe. ‘Weet je hoe zij hier gekomen is?’ vraagt Fleur. ‘Ze bezocht op een dag het museum als toerist, miste de laatste trein en ontmoette een dorpsbewoner die haar geholpen heeft. Ze is met hem getrouwd, kreeg kinderen en werkt nu alweer een aantal jaren bij ons’. Fleur is geïnteresseerd in alle leden van haar team en neemt de tijd om even iemand te begroeten en belangstellend te informeren.
Hoe komt nu een Nederlandse aan het hoofd van een Zwitsers ‘immersive experience’ museum, het derde populairste museum in Zwitserland na het Verkehrshaus in Luzern en het Château de Chillon bij Montreux. ‘Mijn, toen, toekomstige man en ik besloten 18 jaar geleden een sabbatical te nemen en naar Zwitserland te vertrekken. Mijn man kwam er al 25 jaar en ik was er vaak geweest’. De bergen trokken en in de Valais vond het paar een oude koeienstal die zij renoveerden. ‘Wij vonden, dat wanneer we op dat moment geen sabbatical zouden nemen, we daar altijd spijt van zouden hebben. Het was een avontuur, maar we hadden ook geluk, dat we dit konden doen’. Het beviel zo goed, dat ze besloten in Zwitserland te blijven. Haar man kreeg een baan bij Swisscom in Zürich en Fleur bij Nestlé in Vevey. Ze vonden een appartement in Bern in het midden van het land en later in Vevey. Inmiddels hebben ze twee dochters van 12 en 13 jaar. Fleur is opgegroeid in Blaricum en na het gymnasium heeft ze bedrijfskunde en psychologie gestudeerd in Boston in de VS. Daarna werkte ze eerst in Amsterdam in de financiële sector en later als strategisch consultant waaronder wereldwijd voor Nestlé vanuit het hoofdkantoor in Vevey. In 2007 vroeg een directeur van Nestlé, die zij tijdens een project in Mexico leerde kennen, of zij de overstap wilde maken naar Cailler chocolade als business development manager. In 2008 werd toen het begin gemaakt met het business plan voor een museum in de fabriek. De opening volgde in 2010 en in 2011 werd Fleur gevraagd om de directie over het museum te voeren.
Chocolade is nauw verbonden met Zwitserland en er is alles aan gedaan om het aantrekkelijk te maken voor het grote publiek: van ’Bean tot Bar’, noemt Fleur dat. ‘Alle bezoekers die wij hier verwelkomen hebben een ding gemeen: ze zoeken naar de Zwitserse authenticiteit en ze vinden deze door onze chocolade en ook door een bezoek aan de regio Gruyère’
Het museum biedt een ‘immersive experience’ in de (geschiedenis en verwerking) van chocolade door middel van een ‘multimedia’ concept, dat steeds populairder wordt in musea wereldwijd. Neem b.v. de tentoonstelling onlangs van ‘Van Gogh – the Experience’, het wijnmuseum in Bordeaux of dichter bij huis het Charlie Chaplin Museum. Fleur voegt toe: ‘Nederland is in de laatste decennia toonaangevend geworden op het gebied van het ontwikkelen van ‘immersive experience design’ concepten voor musea. Er zijn een aantal buro’s op dit gebied in Nederland werkzaam en met een daarvan hebben wij in samenwerking met een Zwitsers bureau de plannen voor het museum ontwikkeld. Op dit moment werken we aan de toekomstplannen voor een verdere uitbouw’.
Cailler is een van de eerste die dit concept toepaste in de Zwitserse chocolade industrie, inmiddels zijn ook Lindt, Bloch, Maestrani en Laederach inspiratie komen opdoen in Broc. ‘We zijn er om van elkaar te leren’.
Op de vraag waarom het concept zo’n succes is, antwoordt Fleur: ‘ten eerste hebben we een geweldig professioneel en heel gepassioneerd team, dat de klant altijd vooropstelt en dit in combinatie met een concept dat bedoeld is voor de hele familie, jong en oud, waarmee je de geschiedenis van chocolade met alle zintuigen kunt beleven. Ook bieden we iedere dag chocolade workshops van maximaal 25 personen per sessie aan, waarin men met chocolade kan werken. Wat is er heerlijker dan met je vingers in de chocola te zitten? Denk maar aan Sjakie en de chocoladefabriek’, zegt Fleur lachend.
We dwalen af naar de meer persoonlijke vragen. Het wonen in Zwitserland vindt de familie Helmig nog steeds heerlijk. De kinderen zitten op een lokale school en zijn actief in naschoolse activiteiten. ‘We zijn geïntegreerd in de gemeenschap. Wij hielpen b.v. mee met de Fête des Vignerons’. Het leven in de Riviera streek bevalt ons goed. Ik rij vanaf ons huis naar het museum in ongeveer 30 minuten, hetgeen voor sommige Zwitsers erg lang lijkt’, zegt ze lachend.
‘Helaas’, vervolgt ze, ‘is het voor ons vaak te ver om deel te nemen aan activiteiten van de NVG, maar zo af en toe als het uitkomt zouden we het best wel gezellig vinden om b.v. naar een theatervoorstelling te komen. Eigenlijk zouden we lid moeten worden!’
We vragen haar tot slot of zij thuis veel bakt met chocolade, want je zou je kunnen voorstellen, dat wanneer je dag in dag uit in de chocolade zit, je thuis wel iets anders wilt. Niets is echter minder waar. Ze wijst naar de muur met uitgestalde kookchocolade. ‘Ik bak veel met chocolade: cake, cupcakes, cookies e.d. Ook mijn dochters doen dat graag. Zwitsers bakken overigens veel.’
We moeten het gesprek helaas afronden, want de volgende afspraak wacht. We nemen hartelijk afscheid en na een ‘immersive experience’ door het museum via diverse gesloten ruimtes waar op duidelijke wijze de geschiedenis van de chocolade beeld krijgt en na het zorgvuldig bestuderen van het chocolade aanbod in de museumwinkel, gaan wij, zonder dat we dit keer zelf chocolade hebben geproefd, met een goed gevoel van welbevinden weer terug naar huis.
Geïnteresseerd? Kijk hier voor verdere informatie en reserveringen.
En voor hen die geïnspireerd zijn door dit artikel, is hier een makkelijk Cailler recept dat Fleur zeer aanraadt!